Fosfor w żywieniu trzody chlewnej

Niedobór fosforu powoduje utratę apetytu u zwierząt i jest przyczyną osłabienia mięśni oraz niewłaściwej mineralizacji kośćca. Wpływa negatywnie na rozród zwierząt, powodując zanik rui, obniżenie wskaźników inseminacji oraz zaburzenia w laktacji. Jak zadbać o odpowiedni poziom fosforu w żywieniu świń?

Składniki mineralne to grupa substancji niezbędnych do życia i prawidłowego funkcjonowania organizmów zwierząt. Należy do nich m.in. fosfor. Jego fizjologiczna rola jest złożona – fosfor bierze udział w tworzeniu tkanki kostnej, uczestniczy w przemianach kwasów nukleinowych, przemianach energetycznych, transporcie metabolitów przez błony komórkowe oraz utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie.
 

Poziom fosforu paszach dla świń – jak zachować stosunek wapnia do fosforu?

Według żywieniowców poziom strawnego fosforu dla tuczników o wadze od 50 do 120 kg powinien wynosić od 0,2 do 0,35%. Bardzo ważny jest odpowiedni stosunek ilości wapnia do fosforu w paszy. Uznaje się, że prawidłowa proporcja ilości wapnia do fosforu wynosi 1:1-1,3. Jednocześnie należy pamiętać, że nadmierna ilość wapnia pogarsza stopień wykorzystania fosforu oraz zwiększa zapotrzebowanie na cynk i witaminę K.

Podstawę żywienia świń stanowią pasze roślinne o zróżnicowanej zasobności i dostępności fosforu (w granicach 3-12 g/kg suchej masy paszy). Fosfor występuje w nich jednocześnie w dwóch formach: fitynowej (nieprzyswajalnej) i niefitynowej (przyswajalnej).

Dla lepszego wykorzystania składników zawartych w surowcach paszowych stosuje się różne dodatki do pasz dla trzody chlewnej oraz mieszanki, które w znacznym stopniu poprawiają trawienie i wykorzystanie składników pokarmowych. Spośród dodatków paszowych ważną rolę, zwłaszcza w żywieniu zwierząt monogastrycznych, ogrywają enzymy paszowe.

Powszechnie stosowane preparaty enzymatyczne to enzymy rozkładające polisacharydy nieskrobiowe, takie jak glukanaza i ksylanaza, oraz fitaza, która uwalnia fosfor związany w postaci fitynianów. 

Fitaza – korzystny składnik w żywieniu trzody chlewnej

Połączenia fosforu w cząsteczce kwasu fitynowego są dla świń w dużym stopniu niedostępne – zostają wydalane wraz z odchodami, co zwiększa skażenie środowiska. Ponadto wykazują działanie antyżywieniowe, ograniczając wchłanianie białka oraz innych składników pokarmowych. Dodatek enzymu fitazy do paszy dla świń znacząco poprawia wykorzystanie fosforu zawartego głównie w zbożach, przyczynia się do wzrostu współczynników strawności pozornej masy organicznej i białka ogólnego, a także zwiększa przyswajanie pierwiastków, takich jak: magnez, żelazo, miedź, mangan i cynk.

Dodatek fitazy do mieszanki paszowej dla trzody chlewnej jest niezbędny, dlatego wszystkie premiksy farmerskie Naszmix zawierają ten enzym. Jednak zawartość fosforu w zbożach i innych surowcach stosowanych w żywieniu, nawet przy zastosowaniu fitazy, jest zbyt niska w stosunku do zapotrzebowania świń i musi być uzupełniona poprzez dodatek fosforanów paszowych. Premiksy farmerskie Naszmix zawierają optymalnie dobrane ilości fosforu, co pozwala na osiągnięcie odpowiedniego poziomu tego ważnego pierwiastka w paszy.