Komponenty rzepakowe w żywieniu świń – korzyści, zastosowanie i zalecenia

Białko stanowi jeden z podstawowych elementów składowych paszy stosowanej w żywieniu trzody chlewnej i jest kluczowe dla prawidłowego wzrostu, a także rozwoju zwierząt. Zapotrzebowanie na nie zależy od etapu życia świń, przy czym prosięta i warchlaki potrzebują go więcej niż tuczniki.

Dlaczego białko jest kluczowe w żywieniu trzody chlewnej?

Odpowiednia ilość i jakość białka w paszy zapewnia optymalne wykorzystanie paszy i wpływa na wskaźniki produkcyjne. Hodowcy poszukujący komponentów paszowych dla trzody chlewnej, często sięgają po poekstrakcyjną śrutę sojową, żeby dostarczyć skoncentrowane białko w dawce pokarmowej. Jednak w ostatnich latach coraz więcej hodowców świń kieruje swoją uwagę na komponenty rzepakowe, które są świetną alternatywą dla wcześniej wspomnianej śruty sojowej.
 

Poekstrakcyjna śruta sojowa i rzepakowa – popularne źródła białka

 

Wady i ograniczenia tradycyjnych śrut sojowych i rzepakowych

Warto podkreślić, że śruty poekstrakcyjne, w tym sojowa i rzepakowa, są produktami ubocznymi przemysłu olejarskiego, podczas którego, poza tłoczeniem nasion w wysokich temperaturach, używane są heksany (pochodne benzyny). W rezultacie uzyskuje się większe ilości oleju, jednak kosztem obniżonej wartości śrut. W wyniku tych procesów osłabia się także ich smak i zapach. Dodatkowo, warto zaznaczyć, iż znaczna część używanej w Polsce śruty sojowej jest importowana głównie z Brazylii, Argentyny, a także USA.
 

Znaczenie jakości i pochodzenia komponentów paszowych

Jeśli chodzi z kolei o poekstrakcyjną śrutę rzepakową, hodowcy trzody chlewnej przez wiele lat byli sceptycznie nastawieni do jej wprowadzenia w mieszankach paszowych dla trzody chlewnej. Starsze odmiany rzepaku – zasobne w substancje antyżywieniowe, takie jak kwasy erukowy i glukozynolany – obniżały wyniki produkcyjne, a także bezpieczeństwo stosowania tego surowca. Obecnie, od co najmniej kilkunastu lat, w Polsce uprawia się niemal tylko tzw. dwuzerowe odmiany rzepaku. Oznacza to, że podstawowy problem z substancjami antyżywieniowymi już dawno został wyeliminowany. Kolejny, związany z niższym poziomem strawności, został rozwiązany kilkanaście lat później – w 2018 r., gdy powstał Zakład Uszlachetniania Białka Roślinnego (ZUBR).
 

Komponenty rzepakowe jako alternatywa dla śrut poekstrakcyjnych

Doskonałą alternatywę dla poekstrakcyjnej śruty sojowej i rzepakowej w żywieniu trzody chlewnej stanowi wysoko strawny komponent białkowo-energetyczny produkowany w ZUBR z nasion rzepaku – Amirap Standard. 1 kg produktu dostarcza 330 g białka oraz 70 g tłuszczu. Charakteryzuje się wyższą niż w przypadku poekstrakcyjnej śruty sojowej zawartością aminokwasów siarkowych (metioniny, cystyny) oraz treoniny.
 

Rola aminokwasów w żywieniu świń

Poekstrakcyjna śruta sojowa jest bogata w lizynę, lecz zawiera niewiele metioniny. Z kolei pasze rzepakowe są zasobne w metioninę przy niższej zawartości lizyny. Dlaczego jest to tak ważne? Metionina pełni funkcje budulcowe i jest aminokwasem startowym, od którego rozpoczyna się budowa białek. Przekłada się to na tempo przyrostów masy ciała tuczników oraz na ich mięsność. Natomiast niedobór lizyny ogranicza wykorzystywanie pozostałych aminokwasów, upośledzając syntezę białka. Ilość i udział poszczególnych aminokwasów są istotne dla uzyskania odpowiednich dobowych przyrostów masy ciała, co warunkuje zbilansowanie receptury mieszanki paszowej przy uwzględnieniu obu surowców. Pozwala to, w możliwie jak największym stopniu, zaspokoić zapotrzebowanie świń pod względem wskazanych składników i ukazuje zalety komponentów rzepakowych w żywieniu trzody chlewnej.
 

Amirap Standard – nowoczesne i bezpieczne źródło białka dla trzody chlewnej

Komponent z fabryki ZUBR wyróżnia specjalny proces produkcji, który wpływa na podwyższoną strawność białka na poziomie ok. 90%. Produkcja Amirapu Standard odbywa się w ściśle kontrolowanej temperaturze w dwuetapowym procesie tłoczenia, co ważne bez użycia substancji chemicznych. Pozwala to wyeliminować ryzyko przypaleń i obniżenia strawności surowca, a dodatkowo zachowuje atrakcyjny smak i zapach produktu.
 

Wpływ na efektywność żywienia i mięsność tuczników

Dzięki temu komponent rekomendowany jest jako jeden z podstawowych źródeł białka w mieszankach paszowych dla świń. Zawarty w nim tłuszcz poprawia wartość energetyczną mieszanki paszowej oraz wpływa na walory smakowe produktu. Do produkcji Amirapu Standard wykorzystywane są głównie krajowe zasoby rzepaku, o czym świadczy przyznany mu znak PRODUKT POLSKI, co wpływa dodatkowo na powszechną i jego stałą dostępność. Korzystając z tego, że Polska jest europejskim liderem w produkcji rzepaku, to właśnie ta roślina jest w stanie znacząco poprawić bezpieczeństwo białkowe naszego kraju.

Co bardzo istotne, Amirap Standard, poza białkiem i tłuszczem, wnosi do mieszanki paszowej również włókno, które jest niezbędnym składnikiem paszy, ponieważ wpływa na stopień wykorzystania składników pokarmowych, regulując pasaż treści pokarmowej, wpływa na prawidłową pracę układu pokarmowego, a także jest regulatorem wielkości pobrania paszy oraz zmniejsza ryzyko agresji i kanibalizmu w stadzie
.

Zalecane dawki i korzyści ekonomiczne stosowania Amirapu Standard

Jak dostosować udział komponentu do różnych grup produkcyjnych?

Dla loch i tuczników Amirap Standard może stanowić podstawowy, a niekiedy nawet jedyny komponent wysokobiałkowy w paszy. Jego zalecany udział w mieszance paszowej jest uzależniony od pozostałych użytych składników paszy i wynosi średnio: do 7% dla loch prośnych oraz do 15% dla loch karmiących i tuczników.
 

Oszczędności i bezpieczeństwo białkowe 

Stosując Amirap Standard w mieszance paszowej w zamian za poekstrakcyjną śrutę sojową, koryguje się również udział stosowanego zboża, co przynosi oszczędności w koszcie surowcowym 1 kg mieszanki paszowej. Pamiętać należy też o poziomie włókna w paszach dla trzody chlewnej, głównie dla starszych grup produkcyjnych oraz loch, które często przy stosowaniu Amirapu Standard w dawkach jest wystarczające i niweluje konieczność zakupu kolejnych komponentów wnoszących właśnie włókno.
 

Podsumowanie: rzepakowe komponenty paszowe przyszłością żywienia trzody chlewnej?

Reasumując, komponenty rzepakowe stosowane obecnie w mieszankach paszowych przynoszą nie tylko realne korzyści finansowe, ale również jakościowe, między innymi poprzez swój profil aminokwasowy, zawartość włókna strukturalnego, tłuszczu czy wreszcie wysoko przyswajalnego białka. Ponadto, stosowanie surowców rzepakowych w żywieniu trzody chlewnej jest bezpieczniejsze, ponieważ jest to produkt krajowy, wytwarzany z naszego rodzimego rzepaku. Oczywiście zaznaczyć należy, że tradycyjne śruty rzepakowe nie mogą być porównywane do nowoczesnych komponentów takich jak Amirap Standard, który jest kolejnym krokiem w ewolucji żywienia trzody chlewnej.