Spadki temperatur w chlewni – jak nie stracić na zdrowiu i przyrostach

Niskie temperatury powietrza nie pozostają bez wpływu na funkcjonowanie zwierząt i mikroklimat chlewni. Przed nastaniem zimy warto zastanowić się, jakie skutki niesie utrzymywanie zbyt niskich temperatur w pomieszczeniach dla poszczególnych grup technologicznych trzody chlewnej.

Optymalna temperatura w chlewni dla loch, prosiąt i tuczników

Spadek temperatury w chlewni wpływa na mechanizmy termoregulacyjne zwierząt. Prosięta, warchlaki, tuczniki oraz lochy różnią się w tym zakresie, co przekłada się na ich zdolność adaptacji do zmiennych warunków termicznych.

Najbardziej wrażliwe na niskie temperatury otoczenia są prosięta. To dlatego, że ich mechanizm termoregulacji zaczyna sprawnie funkcjonować dopiero kilka tygodni po urodzeniu. Do tego czasu powinny mieć zapewnioną temperaturę w granicach 32°C. Dotyczy to przede wszystkim gniazd lub mat grzewczych na porodówce, ponieważ tak wysokie temperatury w całym budynku będą zbyt dużym obciążeniem dla loch. 

Zbyt niska temperatura ciała prosiąt upośledza procesy trawienia i jest przyczyną biegunek. Bezpośrednio po porodzie, zwłaszcza przy braku nadzoru, niska temperatura w budynku zwiększa liczbę upadków w wyniku wyziębienia. Ponadto, kiedy prosiętom jest zimno, niechętnie podchodzą do poideł i karmników z paszą typu prestarter. Przekłada się to na późniejsze problemy po odsadzeniu. Poszukiwanie ciepła przy ciele matki kończy się natomiast częstszymi przygnieceniami.

Prosięta starsze oraz warchlaki lepiej radzą sobie z regulacją ciepłoty ciała, jednak optymalna do prawidłowego funkcjonowania jest temperatura 19°C. W zbyt niskiej temperaturze będą ogrzewać się od siebie nawzajem, leżąc blisko siebie. Można wówczas zaobserwować ich niechęć do podchodzenia do karmików, co skutkuje niższym pobieraniem paszy. Jest ona wtedy pobierana rzadko, ale w dużych ilościach jednorazowo, a to z kolei powoduje problemy z trawieniem i biegunki. Stanowi to częsty problem przy przemieszczaniu warchlaków na nieogrzewane tuczarnie. 

W przypadku tuczników problem biegunek będzie występował zdecydowanie rzadziej, jednak mechanizm ochrony przed zimnem pozostaje taki sam. Niskie pobranie paszy przełoży się na słabsze przyrosty, a konieczność zużywania większej ilości energii na ogrzanie organizmu zamiast na przyrosty dodatkowo wydłuży czas tuczu i zwiększy FCR. 

Zbijanie się zwierząt w większe grupy w poszukiwaniu ciepła sprzyja agresji i kanibalizmowi.  Optymalna temperatura na początku tuczu wynosi 18°C i 16°C na jego końcu. Spadek temperatury o 1-2°C, zwłaszcza przez krótki czas, nie powinien wywołać zauważalnych objawów. Dalsze obniżenie temperatury będzie jednak powodowało coraz większe problemy.

Lochy luźne i niskoprośne należy utrzymywać w temperaturze ok. 15°C. W ich przypadku zbyt niskie temperatury zwiększają zapotrzebowanie na energię. Optymalna temperatura dla loch karmiących to ok. 20°C, jednak ze względu na wymagania prosiąt na porodówce jest zwykle cieplej.
 

Jak spadek temperatury w chlewni wpływa na zdrowie i przyrosty świń?

Zbyt niska temperatura w chlewni może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych i spadków wydajności. Obniżona efektywność metabolizmu, zmniejszone pobranie paszy, a także ryzyko przeziębienia to tylko niektóre z objawów, które mogą pojawić się w wyniku spadku temperatury. 

Najczęściej zauważyć można:
 

• zmniejszenie pobrania paszy,
• problemy trawienne,
• podwyższone wydatki energetyczne,
• zwiększenie ryzyka upadków,
• agresję i kanibalizm.

 

Jak utrzymać odpowiednią temperaturę w chlewni?

Aby uniknąć negatywnego wpływu spadków temperatury, warto podjąć kilka kroków, które pomogą utrzymać odpowiednią temperaturę w chlewni:

    1. Ogrzewanie porodówek: prosięta w pierwszych tygodniach życia wymagają wyższej temperatury, aby utrzymać właściwą ciepłotę ciała. W porodówkach należy stosować maty grzewcze lub inne formy ogrzewania, które umożliwią utrzymanie temperatury na poziomie 32°C.

    2. Stałe monitorowanie temperatury: regularne monitorowanie temperatury w chlewni, za pomocą termometrów lub systemów automatycznego pomiaru, pozwoli na szybkie reagowanie w przypadku spadku temperatury. Ważne, aby zwrócić uwagę na wszelkie zmiany i odpowiednio zareagować.

    3. Odpowiednia wentylacja: prawidłowa wentylacja jest kluczowa, aby utrzymać równowagę mikroklimatu. Nie tylko poprawia jakość powietrza, ale także reguluje wilgotność, co ma ogromne znaczenie w okresie zimowym. Zbyt wilgotne powietrze może sprzyjać rozwojowi chorób dróg oddechowych.

    4. Dobra izolacja i ocieplenie: ocieplenie budynku pozwala na utrzymanie stabilnej temperatury wewnątrz chlewni. Izolacja zapobiega uciekaniu ciepła na zewnątrz i pomaga na długo utrzymać odpowiednią temperaturę.

Podsumowanie

Spadki temperatur w chlewni mają istotny wpływ na zdrowie świń i ich przyrosty. Aby zapewnić zwierzętom odpowiednie warunki do rozwoju, należy regularnie monitorować temperaturę i dostosowywać ją do potrzeb różnych grup technologicznych. Odpowiednia wentylacja, ogrzewanie oraz izolacja pomagają utrzymać komfort termiczny, co w rezultacie przyczyni się do poprawy zdrowia zwierząt i zwiększenia efektywności chowu. A jeśli temat Cię zainteresował, sprawdź także poniższe artykuły:
 

• Jak ograniczyć skutki stresu cieplnego u świń?
• Jak mikroklimat budynków inwentarskich wpływa na dobrostan zwierząt?